ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ

ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΝΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΚΑΚΕΣ ΜΑΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

Το καλοκαίρι τρώμε λιγότερο, αλλά έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη από άλατα, βιταμίνες και νερό, ώστε να ανακτήσουμε τα υγρά που χάνονται με τον ιδρώτα. Είναι λοιπόν η κατάλληλη στιγμή να αλλάξουμε δια παντός τον τρόπο της διατροφής μας.
Με τέτοια ζέστη θα φορούσαμε ποτέ κασκόλ; Σίγουρα όχι! Ωστόσο, δροσερά και ελαφρά πρέπει να είναι όχι μόνο τα ρούχα αλλά και η διατροφή μας. Η ωραία αυτή εποχή προσφέρει τόσες δυνατότητες. Ωμά λαχανικά σε αφθονία, ποικιλία φρούτων όλων των ειδών για μια δίαιτα με βιταμίνες, ολόφρεσκα ψάρια από το δίχτυ, αν έχουμε την τύχη να περάσουμε τις διακοπές μας δίπλα στην θάλασσα. Ας ξεχάσουμε λοιπόν τα έτοιμα φαγητά, το αλκοόλ, τις πικάντικες σάλτσες, κι ας κατατάξουμε τα φαγώσιμα δίνοντάς τους πράσινο, κίτρινο ή κόκκινο φως, σε εκείνα που μπορούμε να τρώμε ελεύθερα, με μέτρο και...σχεδόν καθόλου.

Π Ρ Α Σ Ι Ν Ο   Φ Ω Σ
ΛΑΧΑΝΙΚΑ: Όλα τα λαχανικά είναι πλούσια σε νερό, μεταλλικά άλατα (κάλιο, ασβέστιο, φώσφορο), βιταμίνες. Εκτός των άλλων παρέχουν, σε όχι ευκαταφρόνητες ποσότητες, την Β-καροτίνη, τον "πρόδρομο" της βιταμίνης Α (η οποία, με την σειρά της είναι ο φυσικός προστατευτικός παράγοντας του καρδιαγγειακού συστήματος και, εκτός τών άλλων, ένας πολύτιμος σύμμαχος του δέρματος και του μαυρίσματος). Μεγαλύτερη συγκέντρωση της Β-καροτίνης υπάρχει στα ώριμα και στα "χρωματιστά" λαχανικά (κίτρινα, πορτοκαλιά, σκούρα πράσινα). Πρέπει όμως να καταναλώνονται μόλις αγοράζονται (όσο πιο πρόσφατη η συγκομιδή τους, τόσο το καλύτερο) καθώς και να καθαρίζονται και να πλένονται την τελευταία στιγμή. Προτιμάμε τα λαχανικά εποχής, που είναι καλύτερα και πιο φτηνά. Στην περίοδο του καλοκαιριού μπορούμε να βρούμε μελιντζάνες, μπιζέλια, φασολάκια, ντομάτες, φρέσκα κουκιά, πατάτες, αγγούρια, πιπεριές, καρότα.

ΦΡΟΥΤΑ: Είναι ιδανική πηγή βιταμινών. Δεν έχουν όμως όλα τα φρούτα την ίδια θρεπτική αξία. Όσα έχουν μεγάλο κουκούτσι, για παράδειγμα, είνα φτωχά σε βιταμίνη C. Τα κεράσια αποτελούν μια πραγματική...βόμβα ζάχαρης. Τα ακτινίδια, οι φράουλες, τα βατόμουρα, και καρπούζια και τα πεπόνια είναι τα πιο κατάλληλα φρούτα για όσους κάνουν δίαιτα, μιας και έχουν τις λιγότερες θερμίδες. Οι μπανάνες δίνουν μεγάλη ενέργεια (66 θερμίδες ανά 100 γραμ.). Τα δαμάσκηνα, τα ροδάκινα και τα βερύκοκα αποτελούν θαυμάσιες πηγές βιταμίνης Α. Τα βερύκοκα επίσης είναι πλούσια σε κάλιο και επιπλέον έχουν θαυμάσιες καλλυντικές ιδιότητες. Λειωμένα και απλωμένα στο πρόσωπο, τρέφουν το δέρμα και σφίγγουν τους διεσταλμένους πόρους.

ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ: Είναι τα μέρη των τροφών που δεν πέπτονται. Θεωρούνται ουσιώδεις και απαραίτητες για μια καλά ισορροπημένη διατροφή. Δεν διασπώνται από τα ένζυμα του εντέρου, ούτε από τα γαστρικά υγρά. Η σημασία τους είναι διπλή: Δεν έχουν καμιά θερμιδική αξία και περνώντας από το στομάχι, κατακρατούν το νερό, διογκώνονται και δίνουν έτσι μια αίσθηση "φουσκώματος", πάρα πολύ χρήσιμη στις δίαιτες. Πράγματι, επειδή όπως προαναφέραμε δεν πέπτονται, δίνουν...ένα χεράκι βοήθειας στο "νωθρό" έντερο, υπό τον όρο, μαζί με τις ίνες, να πίνουμε και πολύ νερό.
Που βρίσκονται; Στα φρούτα και στα λαχανικά δίχως άλλο - αλλά ακόμα και στο αλεύρι ολικής αλέσεως, στα κηπευτικά και στα δημητριακά. Αντεδείκνυνται για όσους υποφέρουν από κολίτιδες.


ΨΑΡΙΑ: Αν περνάμε τις διακοπές μας κοντά στην θάλασσα, ας το εκμεταλλευτούμε τρώγοντας συνεχώς ψάρια.
Πρόκειται για μια πρωτεϊνική και ελαφρή τροφή, που περιέχει σε αφθονία ακόρεστα λιπαρά, πράγμα καλό για τις αρτηρίες. Έτσι λοιπόν και το σκουμπρί ακόμα, το κατ' εξοχήν λιπαρό ψάρι, είναι πάντα ελαφρύτερο από οποιονδήποτε τύπο κρέατος. Την ρίνα (σαλάχι), τον μπακαλιάρο, την γλώσσα, την πέστροφα, τα θράψαλα, την τσιπούρα, τους ροφούς. "Αρκετά" εύπεπτα: Τα μπαρμπούνια, ο τόννος, ο κέφαλος, ο γαλέος, ο ξιφίας, τα μαλάκια, οι σαρδέλλες. Σίγουρα βαριά: Τα χέλια, οι ρέγγες, το σκουμπρί.
Τα μαλάκια και τα οστρακόδρμα, αντίθετα απ' ότι πιστεύεται, είναι ιδιαίτερα άπαχα και εύπεπτα. Περιέχουν πολλές βιταμίνες της ομάδας Β και εκτός των άλλων, πρωτείνες, πολυακόρεστα λίπη και μεγάλες ποσότητες ιωδίου και νατρίου. Προσοχή όμως στην χοληστερίνη γιατί οι γαρίδες, οι αστακοί καθώς και τα χέλια την έχουν...μπόλικη.




Κ Ι  Τ Ρ Ι Ν Ο   Φ Ω Σ
ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ: Η κονσερβοποίηση είναι, βέβαια, ένας θαυμάσιος τρόπος για να διατηρήσουμε τις γεύσεις και τα χρώματα του καλοκαιριού. Χορταρικά, λαχανικά, φρούτα, καλαμπόκι, μπορούν να κλειστούν σε βαζάκια, να "εκτεθούν" σε υψηλές θερμοκρασίες και στην συνέχεια να διατηρηθούν αναλοίωτα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μολονότι αυτή η διαδικασία μειώνει εν μέρει την θρεπτική αξία των τροφών, και ειδικότερα την ποσότητα της βιταμίνης C στα φρούτα και τα λαχανικά, παρουσιάζει και κάποια πλεονεκτήματα. Τα λαχανικά γίνονται πιο εύπεπτα, μαι και η διαδικασία της αποστείρωσης κάνει ταυτόχρονα μια προκαταρκτική επεξεργασία "χώνευσης" στα άμυλα. Επιπλέον αυξάνει την θρεπτική αξία μερικών ειδών ψαριού (σαρδέλλες και σκουμπρί για παράδειγμα), καθώς τα κόκκαλα του ψαριού "λειώνουν" μέσα στο ψαχνό, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η περιεκτικότητα σε ασβέστιο (400 χιλιοστόγραμμα ασβέστιο ανά 100  γραμ. στις κονσερβαρισμένες σε λάδι σαρδέλλες, σε αντίθεση με 35 χιλιοστόγραμμα ανά 100 γραμ. στις ωμές).

ΣΩΣ: Εντάξει με τις σαλάτες, που είναι ελαφριές και εύγευστες, αλλά μην....παρεκτρεπόμαστε, θέλοντας να τους δώσουμε περισσότερη νοστιμιά. Τρεις κουταλιές της σούπας λάδι που θα ρίξουμε στην σσλάτα, προσθέτουν από μόνες τους 300 θερμίδες, από τις οποίες το 80% είναι λιπίδια. Αντικαθιστούμε λοιπόν το λάδι ή την μαγιονέζα (έχουν περίπου την ίδια θερμιδική αξία), με σως με βάση το γιαούρτι, το λευκό άπαχο τυρί, την μουστάρδα, την Γούστερ σως, αλλά και το ταμπάσκο.


Κ Ο Κ Κ Ι Ν Ο   Φ Ω Σ
ΜΕ ΤΟ ΑΠΕΡΙΤΙΦ: Είναι αλήθεια ότι η μια ελιά φέρνει την άλλη: φαίνονται τόσο αθώες (στο κάτω-κάτω, φυτικές δεν είναι κι εκείνες;) κι έτσι καταλήγουμε να τρώμε μεγάλες ποσότητες. Εντάξει, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ίνες αλλά και σε θερμίδες, τουλάχιστον οι μαύρες, με 234 θερμίδες ανά 100 γραμ., σε αντίθεση με τις 142 θερμίδες στα 100 γραμ. των πράσινων ελιών. Αυτές οι τελευταίες περιέχουν και μεταλλικά άλατα, κάλιο και σίδηρο. Προσοχή όμως στο αλάτι που έχουν οι ελιές στην άλμη, αν παρουσιάζουμε προβλήματα υψηλής πίεσης και κατακράτησης υγρών.
Είναι περιττό να πούμε ότι τα σνακς και τα πατατάκια πρέπει να μπουν στην άκρη: περιέχουν περισσότερο από 30% λιπαρά. Θα βάλουμε όμως ελάχιστα ή και καθόλου όρια σε ότι θεωρείται το κλασικό καλοκαιρινό γαρνίρισμα: τα τουρσιά. Έχουν πολύ λίγες θερμίδες, όμως προσοχή στο ξίδι τους, που μπορεί να προκαλέσει καούρες στο στομάχι.

ΓΛΥΚΑ: Αυτά, πια, τα έχουν όλα: Πολλές θερμίδες, πολλά λίπη...και, δυστυχώς, πολύ ωραίες γεύσεις. Όμως, οι σοκολάτες, οι τάρτες με βερύκοκκο και οι άλλες λιχουδιές γενικά, πρέπει να εξοβελιστούν από τις δίαιτες του καλοκαιριού. Απ' όλα αυτά, επιτρέπεται ένα παγωτό με φρούτο το απογευματάκι: έχει τις λιγότερες θερμίδες από όλα τα υπόλοιπα γλυκά.

ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΚΑΙ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ: Λέμε όχι στα υπεραλκοολούχα, στα "ψημένα" κρασιά (μπορεί να περιέχουν 160 γραμ. αλκοόλ ανά λίτρο), στα χωνευτικά. Μέτρο στην μπύρα, που πίνεται εύκολα, αλλά κινδυνεύουμε να στείλουμε στα ύψη τον "λογαριασμό" των θερμίδων μας, με τις 340 θερμίδες ανά λίτρο μπύρας. Το κρασί επιτρέπεται, ένα ποτηράκι με το φαγητό. Κι όσο για τα ζαχαρούχα αναψυκτικά, είναι πάρα πολύ γλυκά κα φτωχά από θρεπτική άποψη.

ΨΗΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΣΤΙΓΜΉ...ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΣΩΣΤΟ ΤΡΟΠΟ

• ΣΤΟΝ ΑΤΜΟ: Είναι ο ιδανικός τρόπος για να μαγειρέψουμε τα λαχανικά, τα ψάρια και μερικά κρέατα (κοτόπουλο και γαλοπούλα, για παράδειγμα), γιατί δεν προσθέτουμε λιπαρές ουσίες και διατηρούνται τα θρεπτικά τους συστατικά. Αν δεν έχουμε ατμομάγειρα βάζουμε τις τροφές σε ένα διχτυωτό καλαθάκι, το οποίο τοποθετούμε μέσα σε κατσαρόλα με νερό που βράζει.
• ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ: Είναι ένας θαυμάσιος τρόπος για να μαγειρέψουμε το κρέας και τα ψάρια. Τυλίγουμε το φαγητό στο αλουμινόχαρτο, αφού έχουμε προσθέσει το αλατοπίπερο και τα καρυκεύματα, και το βάζουμε στον φούρνο. Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου ψησίματος είναι πολλά: Γρήγορη προετοιμασία, διατήρηση του πραγματικού "αρώματος" των τροφών, και ελάττωση ή κατάργηση των λιπαρών.
• ΣΤΟΝ ΦΟΥΡΝΟ: Κατ' αρχάς αντικαθιστούμε τα λίπη με....αθώες σάλτσες με βάση το νερό, το κρασί, τον ντοματοχυμό, την μπύρα, κ.τ.λ. Τα αποτελέσματα είναι εξ ίσου καλά και οι θερμίδες λιγότερες.
• ΓΟΥΟΚ: Το γνωστό τηγάνι που χρησιμοποιείται στην Κίνα και σε όλη την Άπω Ανατολή. Το τοποθετούμε σε δυνατή φωτιά με ελάχιστο λάδι στον πάτο. Ρίχνουμε μέσα το κρέας, τα ψάρια, τα λαχανικά και τα τσιγαρίζουμε, ανακατεύοντάς τα συνεχώς.
• Πλεονεκτήματα: Με το γουόκ τα τρόφιμα διατηρούν την σύστασή τους, το χρώμα τους και όλες τις θρεπτικές τους ιδιότητες. Οι Κινέζοι έχουν μετατρέψει αυτή την τεχνική σε μια αυθεντική τέχνη της μαγειρικής.

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ

ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΝΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΚΑΚΕΣ ΜΑΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ

Το καλοκαίρι τρώμε λιγότερο, αλλά έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη από άλατα, βιταμίνες και νερό, ώστε να ανακτήσουμε τα υγρά που χάνονται με τον ιδρώτα. Είναι λοιπόν η κατάλληλη στιγμή να αλλάξουμε δια παντός τον τρόπο της διατροφής μας.
Με τέτοια ζέστη θα φορούσαμε ποτέ κασκόλ; Σίγουρα όχι! Ωστόσο, δροσερά και ελαφρά πρέπει να είναι όχι μόνο τα ρούχα αλλά και η διατροφή μας. Η ωραία αυτή εποχή προσφέρει τόσες δυνατότητες. Ωμά λαχανικά σε αφθονία, ποικιλία φρούτων όλων των ειδών για μια δίαιτα με βιταμίνες, ολόφρεσκα ψάρια από το δίχτυ, αν έχουμε την τύχη να περάσουμε τις διακοπές μας δίπλα στην θάλασσα. Ας ξεχάσουμε λοιπόν τα έτοιμα φαγητά, το αλκοόλ, τις πικάντικες σάλτσες, κι ας κατατάξουμε τα φαγώσιμα δίνοντάς τους πράσινο, κίτρινο ή κόκκινο φως, σε εκείνα που μπορούμε να τρώμε ελεύθερα, με μέτρο και...σχεδόν καθόλου.

Π Ρ Α Σ Ι Ν Ο   Φ Ω Σ
ΛΑΧΑΝΙΚΑ: Όλα τα λαχανικά είναι πλούσια σε νερό, μεταλλικά άλατα (κάλιο, ασβέστιο, φώσφορο), βιταμίνες. Εκτός των άλλων παρέχουν, σε όχι ευκαταφρόνητες ποσότητες, την Β-καροτίνη, τον "πρόδρομο" της βιταμίνης Α (η οποία, με την σειρά της είναι ο φυσικός προστατευτικός παράγοντας του καρδιαγγειακού συστήματος και, εκτός τών άλλων, ένας πολύτιμος σύμμαχος του δέρματος και του μαυρίσματος). Μεγαλύτερη συγκέντρωση της Β-καροτίνης υπάρχει στα ώριμα και στα "χρωματιστά" λαχανικά (κίτρινα, πορτοκαλιά, σκούρα πράσινα). Πρέπει όμως να καταναλώνονται μόλις αγοράζονται (όσο πιο πρόσφατη η συγκομιδή τους, τόσο το καλύτερο) καθώς και να καθαρίζονται και να πλένονται την τελευταία στιγμή. Προτιμάμε τα λαχανικά εποχής, που είναι καλύτερα και πιο φτηνά. Στην περίοδο του καλοκαιριού μπορούμε να βρούμε μελιντζάνες, μπιζέλια, φασολάκια, ντομάτες, φρέσκα κουκιά, πατάτες, αγγούρια, πιπεριές, καρότα.

ΦΡΟΥΤΑ: Είναι ιδανική πηγή βιταμινών. Δεν έχουν όμως όλα τα φρούτα την ίδια θρεπτική αξία. Όσα έχουν μεγάλο κουκούτσι, για παράδειγμα, είνα φτωχά σε βιταμίνη C. Τα κεράσια αποτελούν μια πραγματική...βόμβα ζάχαρης. Τα ακτινίδια, οι φράουλες, τα βατόμουρα, και καρπούζια και τα πεπόνια είναι τα πιο κατάλληλα φρούτα για όσους κάνουν δίαιτα, μιας και έχουν τις λιγότερες θερμίδες. Οι μπανάνες δίνουν μεγάλη ενέργεια (66 θερμίδες ανά 100 γραμ.). Τα δαμάσκηνα, τα ροδάκινα και τα βερύκοκα αποτελούν θαυμάσιες πηγές βιταμίνης Α. Τα βερύκοκα επίσης είναι πλούσια σε κάλιο και επιπλέον έχουν θαυμάσιες καλλυντικές ιδιότητες. Λειωμένα και απλωμένα στο πρόσωπο, τρέφουν το δέρμα και σφίγγουν τους διεσταλμένους πόρους.

ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ: Είναι τα μέρη των τροφών που δεν πέπτονται. Θεωρούνται ουσιώδεις και απαραίτητες για μια καλά ισορροπημένη διατροφή. Δεν διασπώνται από τα ένζυμα του εντέρου, ούτε από τα γαστρικά υγρά. Η σημασία τους είναι διπλή: Δεν έχουν καμιά θερμιδική αξία και περνώντας από το στομάχι, κατακρατούν το νερό, διογκώνονται και δίνουν έτσι μια αίσθηση "φουσκώματος", πάρα πολύ χρήσιμη στις δίαιτες. Πράγματι, επειδή όπως προαναφέραμε δεν πέπτονται, δίνουν...ένα χεράκι βοήθειας στο "νωθρό" έντερο, υπό τον όρο, μαζί με τις ίνες, να πίνουμε και πολύ νερό.
Που βρίσκονται; Στα φρούτα και στα λαχανικά δίχως άλλο - αλλά ακόμα και στο αλεύρι ολικής αλέσεως, στα κηπευτικά και στα δημητριακά. Αντεδείκνυνται για όσους υποφέρουν από κολίτιδες.


ΨΑΡΙΑ: Αν περνάμε τις διακοπές μας κοντά στην θάλασσα, ας το εκμεταλλευτούμε τρώγοντας συνεχώς ψάρια.
Πρόκειται για μια πρωτεϊνική και ελαφρή τροφή, που περιέχει σε αφθονία ακόρεστα λιπαρά, πράγμα καλό για τις αρτηρίες. Έτσι λοιπόν και το σκουμπρί ακόμα, το κατ' εξοχήν λιπαρό ψάρι, είναι πάντα ελαφρύτερο από οποιονδήποτε τύπο κρέατος. Την ρίνα (σαλάχι), τον μπακαλιάρο, την γλώσσα, την πέστροφα, τα θράψαλα, την τσιπούρα, τους ροφούς. "Αρκετά" εύπεπτα: Τα μπαρμπούνια, ο τόννος, ο κέφαλος, ο γαλέος, ο ξιφίας, τα μαλάκια, οι σαρδέλλες. Σίγουρα βαριά: Τα χέλια, οι ρέγγες, το σκουμπρί.
Τα μαλάκια και τα οστρακόδρμα, αντίθετα απ' ότι πιστεύεται, είναι ιδιαίτερα άπαχα και εύπεπτα. Περιέχουν πολλές βιταμίνες της ομάδας Β και εκτός των άλλων, πρωτείνες, πολυακόρεστα λίπη και μεγάλες ποσότητες ιωδίου και νατρίου. Προσοχή όμως στην χοληστερίνη γιατί οι γαρίδες, οι αστακοί καθώς και τα χέλια την έχουν...μπόλικη.




Κ Ι  Τ Ρ Ι Ν Ο   Φ Ω Σ
ΔΙΑΤΗΡΗΜΕΝΑ ΤΡΟΦΙΜΑ: Η κονσερβοποίηση είναι, βέβαια, ένας θαυμάσιος τρόπος για να διατηρήσουμε τις γεύσεις και τα χρώματα του καλοκαιριού. Χορταρικά, λαχανικά, φρούτα, καλαμπόκι, μπορούν να κλειστούν σε βαζάκια, να "εκτεθούν" σε υψηλές θερμοκρασίες και στην συνέχεια να διατηρηθούν αναλοίωτα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μολονότι αυτή η διαδικασία μειώνει εν μέρει την θρεπτική αξία των τροφών, και ειδικότερα την ποσότητα της βιταμίνης C στα φρούτα και τα λαχανικά, παρουσιάζει και κάποια πλεονεκτήματα. Τα λαχανικά γίνονται πιο εύπεπτα, μαι και η διαδικασία της αποστείρωσης κάνει ταυτόχρονα μια προκαταρκτική επεξεργασία "χώνευσης" στα άμυλα. Επιπλέον αυξάνει την θρεπτική αξία μερικών ειδών ψαριού (σαρδέλλες και σκουμπρί για παράδειγμα), καθώς τα κόκκαλα του ψαριού "λειώνουν" μέσα στο ψαχνό, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η περιεκτικότητα σε ασβέστιο (400 χιλιοστόγραμμα ασβέστιο ανά 100  γραμ. στις κονσερβαρισμένες σε λάδι σαρδέλλες, σε αντίθεση με 35 χιλιοστόγραμμα ανά 100 γραμ. στις ωμές).

ΣΩΣ: Εντάξει με τις σαλάτες, που είναι ελαφριές και εύγευστες, αλλά μην....παρεκτρεπόμαστε, θέλοντας να τους δώσουμε περισσότερη νοστιμιά. Τρεις κουταλιές της σούπας λάδι που θα ρίξουμε στην σσλάτα, προσθέτουν από μόνες τους 300 θερμίδες, από τις οποίες το 80% είναι λιπίδια. Αντικαθιστούμε λοιπόν το λάδι ή την μαγιονέζα (έχουν περίπου την ίδια θερμιδική αξία), με σως με βάση το γιαούρτι, το λευκό άπαχο τυρί, την μουστάρδα, την Γούστερ σως, αλλά και το ταμπάσκο.


Κ Ο Κ Κ Ι Ν Ο   Φ Ω Σ
ΜΕ ΤΟ ΑΠΕΡΙΤΙΦ: Είναι αλήθεια ότι η μια ελιά φέρνει την άλλη: φαίνονται τόσο αθώες (στο κάτω-κάτω, φυτικές δεν είναι κι εκείνες;) κι έτσι καταλήγουμε να τρώμε μεγάλες ποσότητες. Εντάξει, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ίνες αλλά και σε θερμίδες, τουλάχιστον οι μαύρες, με 234 θερμίδες ανά 100 γραμ., σε αντίθεση με τις 142 θερμίδες στα 100 γραμ. των πράσινων ελιών. Αυτές οι τελευταίες περιέχουν και μεταλλικά άλατα, κάλιο και σίδηρο. Προσοχή όμως στο αλάτι που έχουν οι ελιές στην άλμη, αν παρουσιάζουμε προβλήματα υψηλής πίεσης και κατακράτησης υγρών.
Είναι περιττό να πούμε ότι τα σνακς και τα πατατάκια πρέπει να μπουν στην άκρη: περιέχουν περισσότερο από 30% λιπαρά. Θα βάλουμε όμως ελάχιστα ή και καθόλου όρια σε ότι θεωρείται το κλασικό καλοκαιρινό γαρνίρισμα: τα τουρσιά. Έχουν πολύ λίγες θερμίδες, όμως προσοχή στο ξίδι τους, που μπορεί να προκαλέσει καούρες στο στομάχι.

ΓΛΥΚΑ: Αυτά, πια, τα έχουν όλα: Πολλές θερμίδες, πολλά λίπη...και, δυστυχώς, πολύ ωραίες γεύσεις. Όμως, οι σοκολάτες, οι τάρτες με βερύκοκκο και οι άλλες λιχουδιές γενικά, πρέπει να εξοβελιστούν από τις δίαιτες του καλοκαιριού. Απ' όλα αυτά, επιτρέπεται ένα παγωτό με φρούτο το απογευματάκι: έχει τις λιγότερες θερμίδες από όλα τα υπόλοιπα γλυκά.

ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΚΑΙ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ: Λέμε όχι στα υπεραλκοολούχα, στα "ψημένα" κρασιά (μπορεί να περιέχουν 160 γραμ. αλκοόλ ανά λίτρο), στα χωνευτικά. Μέτρο στην μπύρα, που πίνεται εύκολα, αλλά κινδυνεύουμε να στείλουμε στα ύψη τον "λογαριασμό" των θερμίδων μας, με τις 340 θερμίδες ανά λίτρο μπύρας. Το κρασί επιτρέπεται, ένα ποτηράκι με το φαγητό. Κι όσο για τα ζαχαρούχα αναψυκτικά, είναι πάρα πολύ γλυκά κα φτωχά από θρεπτική άποψη.

ΨΗΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΣΤΙΓΜΉ...ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΣΩΣΤΟ ΤΡΟΠΟ

• ΣΤΟΝ ΑΤΜΟ: Είναι ο ιδανικός τρόπος για να μαγειρέψουμε τα λαχανικά, τα ψάρια και μερικά κρέατα (κοτόπουλο και γαλοπούλα, για παράδειγμα), γιατί δεν προσθέτουμε λιπαρές ουσίες και διατηρούνται τα θρεπτικά τους συστατικά. Αν δεν έχουμε ατμομάγειρα βάζουμε τις τροφές σε ένα διχτυωτό καλαθάκι, το οποίο τοποθετούμε μέσα σε κατσαρόλα με νερό που βράζει.
• ΣΤΟ ΧΑΡΤΙ: Είναι ένας θαυμάσιος τρόπος για να μαγειρέψουμε το κρέας και τα ψάρια. Τυλίγουμε το φαγητό στο αλουμινόχαρτο, αφού έχουμε προσθέσει το αλατοπίπερο και τα καρυκεύματα, και το βάζουμε στον φούρνο. Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου ψησίματος είναι πολλά: Γρήγορη προετοιμασία, διατήρηση του πραγματικού "αρώματος" των τροφών, και ελάττωση ή κατάργηση των λιπαρών.
• ΣΤΟΝ ΦΟΥΡΝΟ: Κατ' αρχάς αντικαθιστούμε τα λίπη με....αθώες σάλτσες με βάση το νερό, το κρασί, τον ντοματοχυμό, την μπύρα, κ.τ.λ. Τα αποτελέσματα είναι εξ ίσου καλά και οι θερμίδες λιγότερες.
• ΓΟΥΟΚ: Το γνωστό τηγάνι που χρησιμοποιείται στην Κίνα και σε όλη την Άπω Ανατολή. Το τοποθετούμε σε δυνατή φωτιά με ελάχιστο λάδι στον πάτο. Ρίχνουμε μέσα το κρέας, τα ψάρια, τα λαχανικά και τα τσιγαρίζουμε, ανακατεύοντάς τα συνεχώς.
• Πλεονεκτήματα: Με το γουόκ τα τρόφιμα διατηρούν την σύστασή τους, το χρώμα τους και όλες τις θρεπτικές τους ιδιότητες. Οι Κινέζοι έχουν μετατρέψει αυτή την τεχνική σε μια αυθεντική τέχνη της μαγειρικής.

ΠΩΣ ΤΟ ΛΕΝΕ, ΝΑ ΔΕΙΣ....

ΠΩΣ ΘΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΜΑΣ, ΠΟΥ ΣΥΧΝΆ "ΑΤΟΝΕΙ"

"Να, στη γλώσσα μου το 'χω τ' όνομά της....", "Που έβαλα τα κλειδιά;..." "Που τον είδα;..." : κοινότυπες φράσεις που λέμε ή ακούμε, χωρίς να μας απασχολούν ιδιαίτερα. Τι γίνεται, όμως, όταν αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε ότι όλο και πιο συχνά ξεχνάμε ακόμα και πρόσφατα γεγονότα, κι όταν συγκρινόμαστε μ' άλλα άτομα, συνομήλικά μας, που θυμούνται περιστατικά από την παιδική τους ηλικία; Ας δοκιμάσουμε λοιπόν να κατανοήσουμε πως λειτουργεί ο μηχανισμός αυτός και, γιατί όχι, να τον βελτιώσουμε.

Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
Είναι γνωστό πως ότι βλέπουμε, ακούμε και αγγίζουμε μεταδίδεται στον εγκέφαλο με ηλεκτρονικές ωθήσεις που αναπαράγονται στους νευρώνες, οι οποίοι λειτουργούν σαν ομάδα: ένας νευρώνας καταχωρεί το πρόσωπο ενός ατόμου, άλλος συγκρατεί τ' όνομα. Μόνο όταν οι δύο νευρώνες συνεργάζονται μπορούμε να συνδυάζουμε πρόσωπο με όνομα, σε αντίθετη περίπτωση, η μήμη μας προδίδει. Σωστή λειτουργία των νευρώνων συνεπάγεται και σωστή μικροεγκεφαλική κυκλοφορία, μια και αυτή τροφοδοτεί με οξυγόνο τον εγκέφαλο και μειώνει τη μεταφορά τοξικών ουσιών. Γνωρίζουμε ότι οι απώλειες της μνήμης μοιάζουν με μικρές "δηλητηριάσεις" τις οποίες υφίσταται ο εγκέφαλος, αλλά κι ότι η μνήμη διαφέρει από ηλικία σε ηλικία.

Στα Παιδιά.  Η ικανότητα συγκέντρωσης στα παιδιά είναι μικρότερη από αυτή των ενηλίκων για το λόγο αυτό τα παιδιά δεν καταχωρούν πολλές από τις προσφερόμενες πληροφορίες. Επίσης, οι ενήλικες βασίζουν τις αναμνήσεις τους σε εμπειρίες, ενώ τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται τη σημασία όλων όσων ακούν, βλέπουν ή αγγίζουν. Ένα αγόρι που λατρεύει το ποδόσφαιρο θυμάται τα ονόματα όλων των παιδιών της ομάδας του, αλλά ξεχνάει τα γενέθλια της μαμάς του. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί δεν δίνει ακόμη την πρέπουσα σημασία σε ημερομηνίες ή σε γενέθλια.
Στους Εφήβους. Όπως στα παιδιά, έτσι και στους εφήβους λείπει σε μεγάλο βαθμό η συγκέντρωση, αλλά στην περίπτωση τους η έλλειψη αυτή οφείλεται στις προτεραιότητες που βάζουν. Εδώ, η μειωμένη μνήμη έχει να κάνει και με μια δόση τεμπελιάς, αφού οι έφηβοι αποκλείουν από μόνοι τους θέματα που δεν θεωρούν ενδιαφέροντα.
Στους Ενήλικες. Τέσσερα είναι τα κυριότερα αίτια απώλειας μνήμης στους ενήλικες: Η κατάθλιψη που καταβάλλει εναν στους τέσσερις. Εδώ, η καταγραφή κι αποθήκευση της πληροφορίας γίνεται δύσκολα, αλλά όταν γίνει μπορεί να ανακαλείται. Το αλκοόλ και τα ναρκωτικά, που ευθύνονται για βλάβες της μνήμης, ακόμη και για προσωρινή αμνησία.
Ακούσια έλλειψη μνήμης προκαλείται όταν ο εγκέφαλος είνα υπερφορτωμένος ή επηρεασμένος αρνητικά από μια οδυνηρή εμπειρία που θέλουμε να ξεχάσουμε.
Τέλος οι ασθένειες και οι τραυματισμοί προκαλούν προσωρινή ή μόνιμη αμνησία.
Στους Υπερήλικες. Η μερική απώλεια της μνήμης είναι κάτι που συναντάται στους ηλικιωμένους, και, συνδυασμένη με την ασθενή όραση και την τάση για πτώσεις, δημιουργεί προβλήματα στα άτομα της τρίτης ηλικίας. Όμως, ένας ακόμη βασικός εχθρός της μνήμης των ηλικιωμένων είναι και η άνοια.


ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ
Η μνήμη λειτουργεί σε τρεις φάσεις:
Καταχώρηση-αντίληψη της πληροφορίας
Συγκράτηση-αποθήκευση της πληροφορίας
Ανάκληση-επαναφορά της πληροφορίας όταν χρειαστεί.
Οποιαδήποτε στιγμή, ωστόσο, μπορεί να καταρρεύσουν οι τρεις φάσεις της μνήμης και να έχουμε περιπτώσεις υπολειτουργίας της, όπως: όταν δεν καταχωρούμε την πληροφορία (ίσως να μην την ακούσαμε), όταν δεν τη συγκρατούμε (μπορεί να είχαμε άλλα στο νου μας) ή όταν αδυνατούμε να την ανακαλέσουμε, παρ' όλο που είμαστε σίγουροι ότι είναι καταγραμμένη στο μυαλό μας.

ΠΩΣ ΒΕΛΤΙΩΝΕΤΑΙ
Όταν αισθάνεστε πιεσμένοι ή αγχωμένοι, επιλέξτε τις προτεραιότητες. Απαλλαγείτε από τις έξτρα ασχολίες, που μόνο σας επιβαρύνουν, και επικεντρώστε το ενδιαφέρον σας στις πιο σημαντικές.

• Όταν σας συστήνουν σε κάποιον, επαναλάβετε τ' όνομά του, για να μπορέσετε να το καταχωρήσετε ευκολότερα.
• Κρατάτε ημερολόγιο, όχι μόνο για ραντεβού, αλλά και για άλλες δουλειές που πρέπει οπωσδήποτε να  γίνουν σε συγκεκριμένες ημερομηνίες.
• Αν είναι απαραίτητο, δημιουργήστε μια λίστα με τις καθημερινές δουλειές.
• Πριν επισκεφτείτε το γιατρό γράψτε σ' ένα χαρτί τα συμπτώματα που παρουσιάζετε και τις ερωτήσεις που θέλετε να του υποβάλλετε.
• Γράψτε σε μια ατζέντα τα απαραίτητα τηλέφωνα και διευθύνσεις και κρατάτε την πάντα ενημερωμένη.
• Σημειώνετε πίσω από τις φωτογραφίες την ημερομηνία που τις τραξήξατε.
• Όταν εκδίδετε μια επιταγή μην ξεχνάτε να συμπληρώνετε έγκαιρα και το στέλεχος του μπλοκ.
• Πηγαίνετε για ψώνια με μια λίστα πραγμάτων που θέλετε στο χέρι.
• Σημειώνετε σ' ένα ειδικό ημερολόγιο ημερομηνίες που σας ενδιαφέρουν - γενέθλια, επετείους κ.α. (αν και τώρα έχουμε τα κινητά που μας τα υπενθυμίζουν όλα, αρκεί να τα έχουμε ενημερωμένα).
• Κρατάτε ένα σημειωματάριο και στην κουζίνα για να γράφετε τις δουλειές που πρέπει να γίνουν.

ΤΙ ΤΗΝ "ΜΠΛΟΚΑΡΕΙ"
Ανάμεσα στους εχθρούς που μπορούν να "δηλητηριάσουν" τον λεπτό αυτό εγκεφαλικό μηχανισμό που λέγεται μνήμη, συγκαταλέγονται:
Αλκοόλ και καπνός: Προσβάλλουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια, που μεταφέρουν το οξυγόνο στα τριχοειδή αγγεία.
Κούραση και στρες: Αν ο εγκέφαλος είναι υπερφορτωμένος με πληροφορίες, κουράζεται περισσότερο όταν πρόκειται να αποθηκεύσει κι άλλες. Στην περίπτωση αυτή είναι συχνό φαινόμενο η αφηρημάδα ή τα λεκτικά σαρδάμ.
Αϋπνία: Εμποδίζει τον εγκέφαλο να γεμίσει τις μπαταρίες του, ιδιαίτερα όταν παραλείπεται η φάση εκείνη του ύπνου, που ονομάζεται φάση των ονείρων και είναι πολύ σημαντική για τη μνήμη.
Υπνωτικά και ηρεμιστικά: Μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου και την ικανότητα ανάκλησης στη μνήμη, ακόμη και πρόσφατων γεγονότων.
Κατάθλιψη: Σε καταστάσεις κατάθλιψης μειώνονται η επαγρύπνηση και η συγκέντρωση. Ο εγκέφαλος δεν "κάνει τον κόπο" να θυμηθεί. Στην περίπτωση αυτή ο γιατρός πρέπει να θεραπεύσει πρώτα την κατάθλιψη.
Υπογλυκαιμία: Ιδιαίτερα το πρωί, ο εγκέφαλος χρειάζεται ζάχαρη. Μην την παραλείπετε από το πρωινό σας.


ΚΑΘΕ ΠΡΑΓΜΑ ΣΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ
Σύμφωνα με τους χρονοβιολόγους, η μνήμη στη διάρκεια της μέρας παρουσιάζει ώρες "αιχμής" κι ακολουθεί ένα δικό της ωράριο.

• Νωρίς το πρωί. Την ώρα της αφύπνισης, η μνήμη είνα ενεργή, αλλά κι επιφανειακή. Το διάστημα αυτό είναι ιδανικό για να το εκμεταλλευτούν οι σπουδαστές που θα διαγωνιστούν εκείνη την ημέρα σε θέματα που απαιτούν αποστήθιση αριθμών, ημερομηνιών και γεγονότων.
• 9.30-11.30 π.μ. Υπάρχει πλήρης ικανότητα συγκέντρωσης, όπου αυτή χρειάζεται.
• Μετά το μεσημέρι. Τα υψηλά ποσοστά γλυκόζης στο αίμα εγγυώνται εξαιρετική απόδοση. Βέβαια, τις ώρες αυτές μαθαίνει κανείς πιο αργά, αλλά τα αποτελέσματα έχουν διάρκεια.
• Βράδυ. Το γνωρίζουμε από πείρα: Ένα κείμενο, αν διαβαστεί προσεκτικά λίγο πριν τον ύπνο, εντυπώνεται βαθιά στη μνήμη.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΞΕΧΑΣΙΑΡΗΔΕΣ
Όπως φροντίζετε τη φυσική σας φόρμα, συνδυάζοντας άσκηση και σωστή διατροφή, έτσι πρέπει να φροντίζετε να ενισχύσετε την αδύνατη μνήμη σας, ακολουθώντας τις ίδιες διαδικασίες.

• Γυμναστική: Εκτός από τα πνευματικά παιχνίδια, υπάρχουν κι άλλες ασκήσεις που εκπαιδεύουν τη μνήμη. Για παράδειγμα, η καθημερινή αποστήθιση στίχων από ποιήματα ή αριθμών τηλεφώνου.
• Διατροφή: Οι ειδικοί προτείνουν τροφές πλούσιες σε Βιταμίνη Β (συκώτι, μυαλό, μαγιά μπίρας), αλλά και ψάρι, αυγά, τυρί, ξερά φρούτα, καλαμπόκι και σόγια, επειδή περιέχουν φώσφορο, ασβέστιο, μαγνήσιο, νάτριο και κάλιο. Απαραίτητα για τη μνήμη είναι και τα ιχνοστοιχεία (ψευδάργυρος και σελήνιο, που περιέχονται στο ψάρι και στο λάχανο) όπως και τα όσπρια, τα δημητριακά, τα ρύζι, οι πατάτες, που περιέχουν συμπλέγματα υδατανθράκων.

ΠΩΣ ΤΟ ΛΕΝΕ, ΝΑ ΔΕΙΣ....

ΠΩΣ ΘΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΜΑΣ, ΠΟΥ ΣΥΧΝΆ "ΑΤΟΝΕΙ"

"Να, στη γλώσσα μου το 'χω τ' όνομά της....", "Που έβαλα τα κλειδιά;..." "Που τον είδα;..." : κοινότυπες φράσεις που λέμε ή ακούμε, χωρίς να μας απασχολούν ιδιαίτερα. Τι γίνεται, όμως, όταν αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε ότι όλο και πιο συχνά ξεχνάμε ακόμα και πρόσφατα γεγονότα, κι όταν συγκρινόμαστε μ' άλλα άτομα, συνομήλικά μας, που θυμούνται περιστατικά από την παιδική τους ηλικία; Ας δοκιμάσουμε λοιπόν να κατανοήσουμε πως λειτουργεί ο μηχανισμός αυτός και, γιατί όχι, να τον βελτιώσουμε.

Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
Είναι γνωστό πως ότι βλέπουμε, ακούμε και αγγίζουμε μεταδίδεται στον εγκέφαλο με ηλεκτρονικές ωθήσεις που αναπαράγονται στους νευρώνες, οι οποίοι λειτουργούν σαν ομάδα: ένας νευρώνας καταχωρεί το πρόσωπο ενός ατόμου, άλλος συγκρατεί τ' όνομα. Μόνο όταν οι δύο νευρώνες συνεργάζονται μπορούμε να συνδυάζουμε πρόσωπο με όνομα, σε αντίθετη περίπτωση, η μήμη μας προδίδει. Σωστή λειτουργία των νευρώνων συνεπάγεται και σωστή μικροεγκεφαλική κυκλοφορία, μια και αυτή τροφοδοτεί με οξυγόνο τον εγκέφαλο και μειώνει τη μεταφορά τοξικών ουσιών. Γνωρίζουμε ότι οι απώλειες της μνήμης μοιάζουν με μικρές "δηλητηριάσεις" τις οποίες υφίσταται ο εγκέφαλος, αλλά κι ότι η μνήμη διαφέρει από ηλικία σε ηλικία.

Στα Παιδιά.  Η ικανότητα συγκέντρωσης στα παιδιά είναι μικρότερη από αυτή των ενηλίκων για το λόγο αυτό τα παιδιά δεν καταχωρούν πολλές από τις προσφερόμενες πληροφορίες. Επίσης, οι ενήλικες βασίζουν τις αναμνήσεις τους σε εμπειρίες, ενώ τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται τη σημασία όλων όσων ακούν, βλέπουν ή αγγίζουν. Ένα αγόρι που λατρεύει το ποδόσφαιρο θυμάται τα ονόματα όλων των παιδιών της ομάδας του, αλλά ξεχνάει τα γενέθλια της μαμάς του. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί δεν δίνει ακόμη την πρέπουσα σημασία σε ημερομηνίες ή σε γενέθλια.
Στους Εφήβους. Όπως στα παιδιά, έτσι και στους εφήβους λείπει σε μεγάλο βαθμό η συγκέντρωση, αλλά στην περίπτωση τους η έλλειψη αυτή οφείλεται στις προτεραιότητες που βάζουν. Εδώ, η μειωμένη μνήμη έχει να κάνει και με μια δόση τεμπελιάς, αφού οι έφηβοι αποκλείουν από μόνοι τους θέματα που δεν θεωρούν ενδιαφέροντα.
Στους Ενήλικες. Τέσσερα είναι τα κυριότερα αίτια απώλειας μνήμης στους ενήλικες: Η κατάθλιψη που καταβάλλει εναν στους τέσσερις. Εδώ, η καταγραφή κι αποθήκευση της πληροφορίας γίνεται δύσκολα, αλλά όταν γίνει μπορεί να ανακαλείται. Το αλκοόλ και τα ναρκωτικά, που ευθύνονται για βλάβες της μνήμης, ακόμη και για προσωρινή αμνησία.
Ακούσια έλλειψη μνήμης προκαλείται όταν ο εγκέφαλος είνα υπερφορτωμένος ή επηρεασμένος αρνητικά από μια οδυνηρή εμπειρία που θέλουμε να ξεχάσουμε.
Τέλος οι ασθένειες και οι τραυματισμοί προκαλούν προσωρινή ή μόνιμη αμνησία.
Στους Υπερήλικες. Η μερική απώλεια της μνήμης είναι κάτι που συναντάται στους ηλικιωμένους, και, συνδυασμένη με την ασθενή όραση και την τάση για πτώσεις, δημιουργεί προβλήματα στα άτομα της τρίτης ηλικίας. Όμως, ένας ακόμη βασικός εχθρός της μνήμης των ηλικιωμένων είναι και η άνοια.


ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ
Η μνήμη λειτουργεί σε τρεις φάσεις:
Καταχώρηση-αντίληψη της πληροφορίας
Συγκράτηση-αποθήκευση της πληροφορίας
Ανάκληση-επαναφορά της πληροφορίας όταν χρειαστεί.
Οποιαδήποτε στιγμή, ωστόσο, μπορεί να καταρρεύσουν οι τρεις φάσεις της μνήμης και να έχουμε περιπτώσεις υπολειτουργίας της, όπως: όταν δεν καταχωρούμε την πληροφορία (ίσως να μην την ακούσαμε), όταν δεν τη συγκρατούμε (μπορεί να είχαμε άλλα στο νου μας) ή όταν αδυνατούμε να την ανακαλέσουμε, παρ' όλο που είμαστε σίγουροι ότι είναι καταγραμμένη στο μυαλό μας.

ΠΩΣ ΒΕΛΤΙΩΝΕΤΑΙ
Όταν αισθάνεστε πιεσμένοι ή αγχωμένοι, επιλέξτε τις προτεραιότητες. Απαλλαγείτε από τις έξτρα ασχολίες, που μόνο σας επιβαρύνουν, και επικεντρώστε το ενδιαφέρον σας στις πιο σημαντικές.

• Όταν σας συστήνουν σε κάποιον, επαναλάβετε τ' όνομά του, για να μπορέσετε να το καταχωρήσετε ευκολότερα.
• Κρατάτε ημερολόγιο, όχι μόνο για ραντεβού, αλλά και για άλλες δουλειές που πρέπει οπωσδήποτε να  γίνουν σε συγκεκριμένες ημερομηνίες.
• Αν είναι απαραίτητο, δημιουργήστε μια λίστα με τις καθημερινές δουλειές.
• Πριν επισκεφτείτε το γιατρό γράψτε σ' ένα χαρτί τα συμπτώματα που παρουσιάζετε και τις ερωτήσεις που θέλετε να του υποβάλλετε.
• Γράψτε σε μια ατζέντα τα απαραίτητα τηλέφωνα και διευθύνσεις και κρατάτε την πάντα ενημερωμένη.
• Σημειώνετε πίσω από τις φωτογραφίες την ημερομηνία που τις τραξήξατε.
• Όταν εκδίδετε μια επιταγή μην ξεχνάτε να συμπληρώνετε έγκαιρα και το στέλεχος του μπλοκ.
• Πηγαίνετε για ψώνια με μια λίστα πραγμάτων που θέλετε στο χέρι.
• Σημειώνετε σ' ένα ειδικό ημερολόγιο ημερομηνίες που σας ενδιαφέρουν - γενέθλια, επετείους κ.α. (αν και τώρα έχουμε τα κινητά που μας τα υπενθυμίζουν όλα, αρκεί να τα έχουμε ενημερωμένα).
• Κρατάτε ένα σημειωματάριο και στην κουζίνα για να γράφετε τις δουλειές που πρέπει να γίνουν.

ΤΙ ΤΗΝ "ΜΠΛΟΚΑΡΕΙ"
Ανάμεσα στους εχθρούς που μπορούν να "δηλητηριάσουν" τον λεπτό αυτό εγκεφαλικό μηχανισμό που λέγεται μνήμη, συγκαταλέγονται:
Αλκοόλ και καπνός: Προσβάλλουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια, που μεταφέρουν το οξυγόνο στα τριχοειδή αγγεία.
Κούραση και στρες: Αν ο εγκέφαλος είναι υπερφορτωμένος με πληροφορίες, κουράζεται περισσότερο όταν πρόκειται να αποθηκεύσει κι άλλες. Στην περίπτωση αυτή είναι συχνό φαινόμενο η αφηρημάδα ή τα λεκτικά σαρδάμ.
Αϋπνία: Εμποδίζει τον εγκέφαλο να γεμίσει τις μπαταρίες του, ιδιαίτερα όταν παραλείπεται η φάση εκείνη του ύπνου, που ονομάζεται φάση των ονείρων και είναι πολύ σημαντική για τη μνήμη.
Υπνωτικά και ηρεμιστικά: Μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου και την ικανότητα ανάκλησης στη μνήμη, ακόμη και πρόσφατων γεγονότων.
Κατάθλιψη: Σε καταστάσεις κατάθλιψης μειώνονται η επαγρύπνηση και η συγκέντρωση. Ο εγκέφαλος δεν "κάνει τον κόπο" να θυμηθεί. Στην περίπτωση αυτή ο γιατρός πρέπει να θεραπεύσει πρώτα την κατάθλιψη.
Υπογλυκαιμία: Ιδιαίτερα το πρωί, ο εγκέφαλος χρειάζεται ζάχαρη. Μην την παραλείπετε από το πρωινό σας.


ΚΑΘΕ ΠΡΑΓΜΑ ΣΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ
Σύμφωνα με τους χρονοβιολόγους, η μνήμη στη διάρκεια της μέρας παρουσιάζει ώρες "αιχμής" κι ακολουθεί ένα δικό της ωράριο.

• Νωρίς το πρωί. Την ώρα της αφύπνισης, η μνήμη είνα ενεργή, αλλά κι επιφανειακή. Το διάστημα αυτό είναι ιδανικό για να το εκμεταλλευτούν οι σπουδαστές που θα διαγωνιστούν εκείνη την ημέρα σε θέματα που απαιτούν αποστήθιση αριθμών, ημερομηνιών και γεγονότων.
• 9.30-11.30 π.μ. Υπάρχει πλήρης ικανότητα συγκέντρωσης, όπου αυτή χρειάζεται.
• Μετά το μεσημέρι. Τα υψηλά ποσοστά γλυκόζης στο αίμα εγγυώνται εξαιρετική απόδοση. Βέβαια, τις ώρες αυτές μαθαίνει κανείς πιο αργά, αλλά τα αποτελέσματα έχουν διάρκεια.
• Βράδυ. Το γνωρίζουμε από πείρα: Ένα κείμενο, αν διαβαστεί προσεκτικά λίγο πριν τον ύπνο, εντυπώνεται βαθιά στη μνήμη.

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΞΕΧΑΣΙΑΡΗΔΕΣ
Όπως φροντίζετε τη φυσική σας φόρμα, συνδυάζοντας άσκηση και σωστή διατροφή, έτσι πρέπει να φροντίζετε να ενισχύσετε την αδύνατη μνήμη σας, ακολουθώντας τις ίδιες διαδικασίες.

• Γυμναστική: Εκτός από τα πνευματικά παιχνίδια, υπάρχουν κι άλλες ασκήσεις που εκπαιδεύουν τη μνήμη. Για παράδειγμα, η καθημερινή αποστήθιση στίχων από ποιήματα ή αριθμών τηλεφώνου.
• Διατροφή: Οι ειδικοί προτείνουν τροφές πλούσιες σε Βιταμίνη Β (συκώτι, μυαλό, μαγιά μπίρας), αλλά και ψάρι, αυγά, τυρί, ξερά φρούτα, καλαμπόκι και σόγια, επειδή περιέχουν φώσφορο, ασβέστιο, μαγνήσιο, νάτριο και κάλιο. Απαραίτητα για τη μνήμη είναι και τα ιχνοστοιχεία (ψευδάργυρος και σελήνιο, που περιέχονται στο ψάρι και στο λάχανο) όπως και τα όσπρια, τα δημητριακά, τα ρύζι, οι πατάτες, που περιέχουν συμπλέγματα υδατανθράκων.